آداب مردمان روستا

مردم این روستا همانند سایر اقوام تالش از آداب و سنن خاص خود برخوردار ند . این آداب در پوشش لباس ، تکلم ، رفت و آمد ، انجام فرایض دینی ، ازدواج ، و . . . بسیار حائز اهمیت برای مردم است و بیشتر افراد بر آن معتقد و عملاً آن را رعایت می کنند .
لباسهای مردان از قبیل شلوار ، کت ، جلیقه ، کلاه و جوراب ، عموماً از جنس نسوج بافته شده از پشم گوسفندان که « شال shal » نامیده می شود ، می باشد . لباس های زنان از پارچه های رنگارنگ و با طرحهای متنوع به صورت سنتی و محلی میباشد که خود زنان هر خانواده برای دوخت آن اهتمام میورزند . در واقع در هر خانواده زنان دوختن لباسهای محلی تالشی را از مادران خود آموخته اند و برای خود کارهای دوخت و دوز را انجام میدهند. زنان علاوه بر این کارها ، در طول روز به کارهای دیگری از قبیل پختن نان و نیز قالب گیری پنیر و فرآروده های شیر می پردازند . مردان نیز در خلال کارهای روزمره به کارهای دیگر مشغول می شوند .



تمامی ساکنین « چَروَدِه » به زبان مادری خود یعنی تالشی تکلم میکنند و هرگز به زبان دیگری تکلم نمی کنند .
در گذشته های نه چندان دور که راه ماشین رو در روستا وجود نداشت تمامی رفت و آمد ها توسط چهارپایان و عموماً با اسب و قاطر در راه های کوهستانی و صعب العبور و در بعضی اوقات با پای پیاده صورت میگرفت . اما امروزه با انواع وسایط نقلیه متعدد انجام میگیرد .
مراسم جشن ازدواج جوانان نیز از آداب دیدنی این روستا میباشد . به این صورت که در روز عروسی جوانان با برگزاری مسابقه های زور آزمایی یا کشتی محلی به جشن رونق خاصی می بخشند . این زورآزمایی که با پنجه اندازی شروع می شود و سپس چندین بار دو رقیب ضمن دور زدن میدان مبارزه سعی در بهم زدن تعادل همدیگر می نمایند آنگاه هر یک از رقبا که قدرت بیشتری داشته باشد با از جا کندن رقیب خوب و خاک کردن شانه های وی برنده شده و به عنوان قویترین مرد روستا شناخته می شود و بدین صورت مسابقه پایان می یابد . در مدت برگذاری مسابقه زنان و دختران جوان نیز به طرق مختلف مسابقه را از دور و نزدیک پیگیری میکنند . چه بسا در این زورآزمایی ها دختران همسران آینده خود را انتخاب کنند .

یکی دیگر از آداب جالب مردمان این سرزمین برگزاری نماز جماعت در اعیاد فطر و قربان است .
یک روز قبل از عید زنان در خانه خود به درست کردن انواع شیرینی و حلوا می پردازند تا در روز عید آن را بر میهمانان خود عرضه دارند .
در ساعات اولیه روز عید مردان و پسران با حضور در مسجد بزرگ روستا ( مسجد عبداللهی ) گرد هم می آیند و ریش سفیدان و برخی از افراد محلی با خواندن « مولود نامه » و« صلوات نامه » مردم را به شرکت در نماز روز عید دعوت می کنند . سپس همگی با هم عید را جشن گرفته و به اقامه نماز جماعت ، روز عید می پردازند .
در این مدت و تا ظهر در هر خانه ای زنان مشغول آماده کردن ناهار روز عید می شوند . پس از آماده شدن غذا ، آن را در ظروف مختلف سِرو می کنند و با گذاشتن در سینی بزرگی و قرار دادن آن بر روی سر خود که در زیر آن سینی پارچه یا دستمالی را بصورت حلقه درست کرده و قرار داده اند به مسجد می آورند و غذاهای رنگارنگ را در نزد نمازگزاران می گذارند و خود در گوشه ای از حیاط مسجد به نظاره می نشینند . پس از اتمام غذا خوردن ، جوانترها سینی ها را جمع آوری نموده و در گوشه ای از حیاط مسجد می نهند تا هر کس ظروف خود را برداشته و راهی منازل خود شوند . پس از اقامه نماز ظهر افراد با حضور در قبرستان های محل بر اموات مدفون در آنجا به هدیه فاتحه الکتاب می پردازند و سپس راهی منازل خود می شوند .
آیین چهارشنبه سوری
يکی از آئينهای سالانه ايرانيان چهارشنبه سوری يا به عبارتی ديگر چارشنبه سوری است. مردمان روستای چروده همچون سایر ایرانیان در آخرين سه شنبه سال خورشيدی ، با بر افروختن آتش و پريدن از روی آن به استقبال نوروز می روند .
در روزهای قبل از آخرین چهارشنبه سال ، همه افراد روستا در تکاپو و فعالیت هستند . زنان با درست کردن انواع تنقلات و آجیل محلی از قبیل تخم کدو ، تخم آفتابگردان عدس ، کنجد و همچنین انواع شیرینی محلی ، برای برگذاری جشن آخرین چهار شنبه سال آماده می شوند . آب پز کردن تخم مرغ و رنگ آمیزی آن با انواع گیاهان بصورت سنتی و گذاشتن آن در سَرِ سفره از دیگر آداب آماده شدن برای روز جشن آخرین چهارشنبه سال است . علاوه بر اینها انواع میوه از قبیل به ، سیب ، گلابی ، انبرود ، ازگیل وحشی فرآوری شده از سایر مخلفاتی هست که در سفره شب چهار شنبه سوری تا روزهای آخر عید نوروز موجود می باشند .
جالب ترین بخش جشن در شامگاه و پیش از غروب کامل خورشید و نيم تاريك شدن آسمان است . در این لحظه هر خانواده بوته هاي خار و یا کاه را كه از پيش فراهم كرده اند روي زمين حياط خانه و يا در گذرگاه در سه يا پنج يا هفت «گله» كپه مي كنند . سپس زن و مرد و پير و جوان گرد هم جمع مي شوند و بوته ها را آتش مي زنند . در اين هنگام از بزرگ تا كوچك هر كدام سه بار از روي بوته هاي افروخته مي پرند، تا مگر ضعف و زردي ناشي از بيماري و غم و محنت را از خود بزدايند و سلامت و سرخي و شادي به هستي خود بخشند .
در پایان مراسم پریدن از روی آتش همگی به منازل خود رفته وکودکان و نوجوانان با همدیگر مشغول نوعی بازی که به «تخم مرغ بازی » موسوم است می پردازند . به این صورت که هر یک با برداشتن یکی از تخم مرغهای آب پز شده رنگی ، و گرفتن آن در دست خود به طوری که فقط بخش کوچکی از سر یا ته تخم مرغ معلوم باشد با طرف مقابل خود به بازی مشغول می شوند . نفر مقابل هم با زدن تخم مرغ خود بر سر تخم مرغ حریف تا جایی که یکی از تخم مرغها شکسته شود ، بازی را ادامه می دهد . آنگاه فردی که تخم مرغش شکسته شده باید آن را به نفر مقابل واگذار کند .
یکی دیگر از مراسم و سنت های این شب ، دستمال انداختن جوانان است . در این رسم جوانان و نوجوانان با چیدن گلهای بنفشه که تازه از خاک سر در آورده اند و پیچیدن آن گلها به دستمالی ، در شب چهارشنبه سوری ، به یکباره با گشودن درب منازل همسایه ها و انداختن آن دستمال به درون منزل ، فرا رسیدن نوروز و بهار را به آنان بشارت می دهند ، صاحب خانه نیز متقابلا با گشودن گره دستمال و قرار دادن نقل،شیرینی و سکه در آن مجدداً دستمال را به آن شخص تحویل می دهند . ( گاها از گلهای بنفشه دستمال شاخه ای را بر می دارند ) .
نورزو نامه خوانی :
نوروزنامه خوانی یکی از کهن ترین و جالبترین رسوم ایرانیان است که در هر گوشه از این سرزمین پهناور به زبانی خوانده می شود .
در اقصی نقاط تالش و به خصوص در روستاهای آن این رسم شکل دیگری به خود گرفت است . جوانان و مردان روستا به صورت انفرادی و یا در دسته های دو یا چند نفره از چند روز مانده به عید نوروز تا یک روز قبل از عید به خواندن اشعار محلی و قدیمی ایرانی در مدح بهار می پردازند .

دوستان خوبم در پست بعدی که بزودی منتشر خواهد شد ، به بررسی بافت سنتی خانه های چروده خواهم پرداخت .